Kıyas

Benim Adım Yasemin

Yasemin ve Gül iki kız kardeşti. Gül Yasemin'inden 6 yaş büyüktü. Anneleri çok hırslı bir kadındı.  Gittikleri her yerde, yaptıkları her işte çocuklarının bir numara olmasını istiyordu. Anneleri için özellikle okul başarısı çok önemliydi. Gül çok başarılı bir öğrenciydi. Her sene okul birincisi olur, öğretmenleri tarafından parmak ile gösterilirdi. 

                   

Anneleri Gül'ün başarısı ile çok iftihar eder, küçük kızı Yasemin'in de aynı ablası gibi olmasını isterdi. Oysa Yasemin ve Gül'ün yaradılış itibariyle mizaçları çok farklıydı. İkisininde farklı farklı meziyetleri ve güçlü özellikleri vardı. Yasemin okulda ablası kadar başarılı değildi. Gül ne kadar ağırbaşlı, sessiz sakin ise Yasemin de bir o kadar cıvıl cıvıl ve dışa dönüktü. Annesi Yasemin'in okulda tıpkı ablası gibi birinci olmasını istiyordu. Yasemin'in notlarının “orta” olması anneleri için yeterli değildi. 

Söylediklerimizden söylemediklerimize

Ona göre çocukları “iyi” değil, “en iyi” olmalıydı. Bir gün anneleri Yasemin'e şöyle söyledi: “Yavrum biz baban ile dün akşam oturup konuştuk. Sen ablan kadar başarılı olamasan da biz yine de seni seviyoruz.” Bu sözleri duyan Yasemin'in kalbi buz kesmişti. Annesinin söylediği sözlerin arkasına gizlenmiş söylenmeyen başka sözler vardı. Ancak Yasemin bu söylenmeyen sözleri de duyabiliyordu. Aslında annesi adeta şöyle demek istemişti. “Senin ablan gibi olmanı isterdik. Ama sen onun kadar iyi değilsin. Bu yüzden baban ve ben büyük hayal kırıklığına uğradık. Ama ne yapalım sen de bizim evladımızsın. Katlanacağız artık.” İnsan çoğu zaman söylemek istediği asıl sözleri söyleyemiyordu. Söyleyemediklerini gizlemek için konuşuyordu. Duymayı bilen kulaklar söylenmemiş o sözleri işitebiliyordu. Annesi kızına “seni seviyoruz” diyerek “ona hiç sevilmediğini” hissettirmeyi başarmıştı. Annesi Yasemin'i sadece ablası Gül ile değil  herkes ile kıyaslıyordu. Komşunun torunu, kuzeni, sınıf arkadaşı, yazlıktaki arkadaşı... Yasemin ya hep birilerinden daha üstün ya da hep birilerinden daha alçaktı. Akranları at yarışında geçmek zorunda olduğu rakipleri gibiydi sanki. 

Yasemin rakiplerine üstün gelemez ise annesi tarafından hor görülüyordu. Annesi tek tek sınıftaki bütün başarılı öğrencilerin notlarını da sorardı. Bir gün annesi Yasemin'i dershaneye kaydettirmeye karar verdi. El ele dershaneye gittiler. Annesi ile el ele bankodaki görevlinin önünde durdular. Annesi kayıt işlemlerini yaptırıyordu. Bankodaki görevli: “Öğrencinin adı ne?” diye sordu. Annesi “Gül Öztürk” dedi. Yasemin çok şaşırmıştı. Kendi kendine “Neden annem beni ablamın ismi ile kaydettiriyor acaba?” diye düşündü. Ama annesinden çekindiği için “Anne benim adım Yasemin. Yanlış söyledin.” diyemedi. “Annem böyle kayıt yaptırıyorsa, kesin bir bildiği vardır.” dedi kendi kendine. Kayıt işlemleri devam ederken Yasemin kendi kendine düşünmeye başladı. Kendince annesinin dershane kaydını neden ablasının adı ile yaptırdığını bulmuştu. Nihayetinde kayıt işlemleri bittiğinde anne kız el ele koridorda yürümeye başladılar.

Yasemin kısık bir sesle annesine sordu: “Anne neden beni dershaneye ablamın adı ile kayıt ettirdin?”

Annesi şaşkınlık içinde cevap verdi: “Neeee? Ablanın adı ile mi kayıt yaptırdım ben? Gül diye mi yazdırdım seni bankoda?”

Yasemin yine kısık sesle: “Evet” dedi.

Annesinin şaşkınlığı hala devam ediyordu: “E kızım neden düzeltmedin o zaman beni? Ağız alışkanlığından yanlışlıkla ablanın adını vermişim. Neden 'Anne yanlış söylüyorsun! Benim adım Yasemin' demedin?” diye sordu.

Yasemin cevap verdi: “Ablam çok başarılı ya anne. Ben onun kadar akıllı değilim ya... Beni özellikle ablamın adı ile kaydettirdin diye düşündüm. Hani beni ablamın adı ile kaydettirirsen... Belki ben de onun gibi başarılı olurum diye özellikle öyle kaydettirdin sandım.” 

Annesi ise hiç bir şeyin farkında değildi. Ne bankoda yanlış isim verdiğinin... Ne kızını ne kadar çok incittiğinin... 

Annesi, elindeki yaseminin gül goncası açmasını bekliyordu

Bu beklentisi hiç bir zaman gerçekleşmedi. İşin kötüsü Yasemin, gül goncası veremediği gibi; başkalarıyla kıyaslanmak onu öylesine örselemişti ki mis kokan yasemin çiçeklerini de açamamıştı. 

• Bir insan başka birinin olumlu özelliklerini kendine örnek alabilir, ondan deneyim transferi yapabilir.
• Bir başkasının bilgi birikimi ve deneyimden faydalanabilir. 
• Bir çırak kendisine bir usta seçip, ustanın kendisini yetiştirmesini isteyebilir.

Fakat tüm bunlar bir insanın tıpa tıp diğeri gibi olması gerektiği anlamına gelmez. Başkalarının iyi yönlerini örnek almak kişinin kendi özgünlüğünü yok saymasını gerektirmez. 

Bir çırak yetiştiği vakit ustasının yapamadığı bir şeyi kendi özgünlüğü ile yapabilir hale gelir. Sonsuz bir Yaratıcı gücün olduğu şu kainatta bir kar tanesi dahi diğerinden farklıdır. Bir yasemin çiçeğinin tıpatıp aynısı daha önce hiç yaratılmamıştır... Ve bundan sonra da hiç yaratılmayacaktır... Böylesi sınırsız ve mükemmel bir yaratım gücünün takdiri olarak herkesin özgünlüğü kıymetlidir. Hayat çok notalı muhteşem bir senfonidir, tek düze bir düdük sesi değil. 

İnsan kusursuz değildir. Herkesin olumlu ve olumsuz davranışları vardır. Peygamberler hariç hiç kimse tüm özellikleri ile örnek alınası değildir. Bu nedenle;

 “Üstün insan olmaz. İnsanların üstünlükleri vardır.” 

Örneğin yabancı dil bilmeyen bir taksi şoförü çok iyi araba kullanıyor olabilir. Öte yandan çok iyi yabancı dil konuşan bir insan araba kullanmayı bilmiyor olabilir. Taksi şoförünün araba kullanma konusunda üstünlüğü vardır. Diğer kişinin ise yabancı dil konuşma anlamında bir üstünlüğü vardır. Ancak bu insanlar birbirlerine üstün değillerdir. Sadece farklı konularda farklı üstünlükleri vardır.

Bir insanı “bir başkası gibi” olmaya zorlamak o kişinin özgünlüğünü ve biricikliğini hiçe saymak olur. Herkesin doğuştan getirdiği bir mizacı vardır. Mizaç farklılıkları sebebiyle herkesin güçlü ve zayıf olduğu konular farklılık gösterir. Bir yasemin gül goncası açmaz, bir gül de sümbül çiçeği açmaz. Ebeveynin, çocuğunun güçlü ve zayıf yönlerini bilmesi önemlidir. Bunu bilen ebeveyn çocuğunun hayatta hangi konularda zorlanacağını da bilir. Hangi konularda başarılı olmaya meyilli olduğunu da... Böylelikle ebeveyn çocuğunu kendi potansiyelini gerçekleştirmek üzere yetiştirebilir. Bir başkası gibi olmak üzere değil! Bir ebeveyn çocuğunun;

• Başkalarını kıskanan,
• Başka insanların başarılarından ve kazanımlarından rahatsızlık duyan,
• Kendi yoluna bakmak yerine başkalarının hayatını konuşan,
• Alt etme psikolojisiyle herkesi kendine rakip gören,

bir yetişkine dönüşmesini istemiyor ise onu başkaları ile kıyaslamamalıdır.

Hayırda Kıyas

Çocuklarımız bizim gibi ya da birileri gibi olmak zorunda değildir. Ancak insanlar illaki birbiri ile yarışacak ise, o zaman hayırlarda yarışmalıdır. Mesele üstünlük ise gerçek üstünlük eşrefi mahlukat olma yolunda ne kadar mücadele ettiğimiz, ne kadar yol kat ettiğimiz, ne kadar “büyük harfler” ile gerçekten insan olabildiğimizdir. Ebeveynin sorumluluğu ise dürüstlük, cömertlik, tutumluluk, çalışkanlık, iyi niyet, sabır, merhamet, takva, vefa, azim, diğerkamlık gibi nice erdemi küçük yaştan itibaren çocuklarına aşılamaktır. Çocuk hayatını bu erdemler üzerine inşa edebilirse ancak o zaman gerçek anlamda başarılı ve mutlu olabilir.

İnsan hayatta kendi ile yarıştığında adım adım dününden daha iyi bir noktaya gelecektir. Doğru kıyas sadece insanın kendi dünüdür. Kendi dünü ile yarışan ve her gün yeniden kendini aşmaya çalışan insanlar hayatta sürekli yol kat ederler. Böylelikle kendi potansiyellerini açığa çıkartabilirler. İnsanın kendisini başkaları ile kıyaslaması pusulasının şaşırmasına sebep olur. İşte bu noktada Deneyimsel Tasarım Öğretisi insanı yücelten erdemleri ve davranış stillerini net bir şekilde ortaya koyar. Bunları öğrenen ve içselleştiren kişilerin tek bir amacı vardır. Öğrendiklerini daha fazla uygulayarak kendi dününe göre daha iyi olmak. Bunu başaranlar ise hayatta kıblesini doğru konumlandırabilen ender insanlardır.

Deneyimsel Tasarım Öğretisi Nedir?

Kim Kimdir Nedir?

İlişkilerde Ustalık Nedir?

Başarı Psikolojisi Nedir?

&

İnsanoğlu var olduğundan beri amacı hiç değişmemiştir.

Mutlu olmak, başarı olmak ve iyi ilişkiler kurmak…

  Deneyimsel Tasarım Öğretisi seminerlerinden;

“Kim Kimdir”,” İlişkilerde Ustalık” ve “Başarı Psikolojisi” sinde paylaşılan bilgiler,  kişiyi dününe göre daha mutlu ve başarılı yapar.  Seminer konuları; tüm zamanlar, tüm konular ve tüm insanlar için geçerlidir.

"Milyarlarca insan içinde bir kişinin ne önemi olabilir ki? Bunun cevabını o bir kişiye sorun..." 

Yahya Hamurcu